GondwanaTalks is een meertalige blog over natuur, planeet, klimaat en leven.
Asbest: Geologie van een sinister mineraal
01-09-2024
Asbest is een natuurlijk mineraal. Het wordt gewonnen uit gesteenten die kilometers diep in bergketens en subductiezones zijn ontstaan en na miljoenen jaren van opheffing en erosie aan de oppervlakte zijn gebracht. Het bleek een wondermateriaal, 'ásbestos', naar het Grieks (ἄσβεστος): onbrandbaar, onverwoestbaar, eeuwig. Eternit, het bekende...
In tijden waarin het zeeleven explodeerde in een grotere biodiversiteit dan ooit tevoren, lagen alle zuidelijke continenten bijeen in één landmassa, het supercontinent Gondwana. Dit oercontinent komt niet voort uit de mythologie, zoals Atlantis, maar heeft echt bestaan. Het werd gegeseld door intense klimaatverandering; haar ruige oppervlak werd...
Je kan ook lezen over de alternatieve hypothese van menselijke evolutie, namelijk hoe mensen al wadend-klimmend rechtop gingen lopen (we waren blijkbaar toch geen jagers), over oerwalvissen die poten hadden en nu in de Sahara liggen en wat Cousteau over de zee zei, bewoonbare exoplaneten - lijken ze op de Aarde?, de Rook-die-dondert in Zambia en hoe rivieren van loop veranderen, waarom in aardbevingsgebieden zoals Turkije zoveel mensen wonen, het nieuwe zwarte goud in Oekraïne en wat dat met een stoframp in Amerika te maken heeft, mijn ontmoeting met Jane Goodall en hoe onze paden kruisten, welke nieuwe vulkaan op uitbarsten staat in Napels, Europa's Yellowstone en andere onbekende vulkanen, waarom Tonga geen klimaatafkoeling heeft veroorzaakt, over de woelige tijd waarin de Middellandse Zee helemaal verdampte, de Tethys-oceaan die nu in de bergen ligt, wat de Inca's wisten over de geologie van Machu-Picchu, en, terugkerend naar Italië, hoe edele Carrara-marmer, uitverkozen door Michelangelo, ooit op een tropische zeebodem lag.
Veel gelezen:
Onze voorouders hebben een fase aan het water meegemaakt volgens de Waterkanthypothese, die vroeger bekend stond als de Wateraaptheorie. Vroege mensachtigen waadden frequent in het water en dat leidde onder meer tot onze opvallendste eigenschap: we lopen rechtop op twee benen. Veel paleoantropologen geloven echter nog steeds dat tweebenigheid het gevolg is van onze veronderstelde verhuis van oerwoud naar savanne, een idee dat is ontsproten aan de nu grotendeels achterhaalde Savannehypothese. In dit artikel baseren we ons op de laatste inzichten van de Belgische arts Marc Verhaegen, een autoriteit op het gebied van de evolutie van de mens. Zijn nieuwe bevindingen uit de anatomie en de vergelijkende biologie hebben de Waterkanthypothese sterk verfijnd.
Bekijk alle artikels of blader door de topics.
Van het hooggebergte naar de farao's.
Lapis lazuli is een gesteente dat het blauwe mineraal lazuriet bevat. Dit werd gebruikt in vele kunstschatten van de Oudheid, o.a. het dodenmasker van Toetanchamon. Lapis lazuli ontstaat onder speciale omstandigheden, vooral waar magma het aardoppervlak bereikt. Lees hoe de lapis lazuli die in de Oudheid werd verhandeld zich vormde, en waar ter wereld andere ontsluitingen van lapis lazuli werden gevonden.
Photo: géry60 on Foter.com / CC BY-ND
GondwanaTalks is een online magazine over natuurwetenschap voor een breed publiek.
Gondwana wat is dat?
De inspiratie voor deze naam komt van het grote, verdwenen supercontinent Gondwana, de landmassa waarin alle zuidelijke continenten ooit verenigd lagen. Toen het zich vormde, ontplooide zich ook het leven op aarde, allerlei organismen evolueerden en baanden zich een weg door de tijd. Ten tijde van Gondwana transformeerde de wereld zich van een oord dat werd gedomineerd door microscopische wezens in de zee, tot een wereld van dieren en planten. Gondwana bleef niet bestaan en de continenten dreven van elkaar weg. Daardoor ontstonden op elk continent speciale, aangepaste soorten, zoals de buideldieren die alleen op Australië voorkomen.
